Cerkiew pod wezwaniem Opieki Bogurodzicy w Wołowcu
Cerkiew filialna prawosławna Opieki Bogurodzicy leży w jednej z najstarszych wsi łemkowskich – Wołowcu. Wchodząc do środka, w przedsionku na belce wotywnej zauważymy napisaną w języku cerkiewno-słowiańskim datę jej budowy. To rok 1766. Jednak wiele wskazuje na to, że cerkiew jest jeszcze starsza. Wzniesiono ją w stylu zachodnio-łemkowskim. Posiada łamane dachy namiotowe. Namiotowy to dach w kształcie ostrosłupa.
Łamany oznacza, że na pewnym odcinku dach się kończy, pojawiają się ściany, a niżej znów pochyłe połacie zadaszenia. Bryła składa się z trzech części: prezbiterium, nawy i babińca z wieżą. Każdą część nakrywa osobny dach, zwieńczony cebulastymi hełmami. Wieża ma konstrukcję słupową. Prezbiterium, czyli przestrzeń kościoła przeznaczona dla duchowieństwa oraz służby liturgicznej, zamyka prosta ściana. W przedsionku znajduje się płaski strop belkowy.
W nawie i przedsionku zachowały się fragmenty XIX-wiecznych malowideł. Przedstawiają postaci świętych oraz ozdobne wzory. Dziś w cerkwi znajduje się kompletny XVII-wieczny ikonostas. Jest to ozdobna, pokryta sakralnymi obrazami ściana. Znajduje się między miejscem ołtarzowym, a nawą przeznaczoną dla wiernych. Koleje losy cerkwi bywały różne. W 1927 roku prawie całą wieś przeszła na prawosławie. Mieszkańcom narzucono budowę nowej świątyni. Cerkiew Opieki Bogurodzicy opustoszała i popadła w ruinę.
Po akcji wysiedlenia Łemków w 1947 roku cerkiew unicka była w tak złym stanie, że nikt nie chciał kupić materiału z jej ewentualnej rozbiórki. Dzięki temu ocalała. Po odwilży 1958 roku do Wołowca powróciło kilka łemkowskich rodzin, które rozpoczęły starania o zabezpieczenie i odbudowę świątyni. Pierwszy generalny remont udało się jednak przeprowadzić dopiero w 1990 roku. Na kolejny cerkiew musiała poczekać do lat 2008-2020.
Aplikacja – wirtualny spacer po obiekcie
Wołowiecką cerkiew wzniesiono z drewna. Jest wysoka na około 15 metrów, długa na około 13, a szeroka na 9 metrów. Pokrywa ją gont, czyli drobne deseczki. Każdą z trzech części nakrywa osobny dach z baniastym, niedużym hełmem. Najwyższa jest wieża nad babińcem. Nawa ma średnią wysokość, a prezbiterium jest najniższe. Skierowane jest ku wschodowi. Wieża stoi od strony zachodniej. Ma ściany lekko nachylone względem siebie. W górnej części znajduje się sześcienne pomieszczenie, tzw. izbica. Okna doświetlające wnętrze cerkwi są prostokątne. Zgrupowane zostały po trzy na bocznych ścianach nawy. We wnętrzu duże wrażenie robi rzeźbiona balustrada chóru. Biegnie wzdłuż ściany zachodniej. Rozciąga się też mniej więcej do połowy ścian bocznych. Balustradę pomalowano w szeregi drobnych czerwonych kwiatów i listków.
Ikonostas utrzymany jest w intensywnym błękicie., Jest niesymetryczny, po lewej stronie jest więcej ikon niż po stronie prawej. Jego nietypowym elementem jest rząd ikon ze scenami z niedziel Pięćdziesiątnicy. W świątyni znajdziemy również ciekawe malowidła, którymi pokryto jej stropy i ściany. Jednym z nich jest wzięcie proroka Eliasza do nieba. Tło obrazu jest błękitne. Eliasz znajduje się w rydwanie zaprzęgniętym w dwa konie. Artysta umieścił pojazd na obłoku, a prorok ma szeroko rozłożone ręce. Inne malowidło przedstawia przejście wojsk Jozuego przez Jordan. Przedstawiono w nim konnych oraz pieszych zbrojnych stojących nad brzegiem rzeki.
